Имтиҳонлар ҳар бир талаба учун масъулиятли давр ҳисобланади. Тайёргарлик жараёни нафақат билимларни мустаҳкамлаш, балки стрессни камайтиришда ҳам муҳим аҳамиятга эга. Тайёргарликсиз ёки тайёргарликнинг нотўғри усулларини танлаш ўқувчиларнинг натижаларига салбий таъсир кўрсатиши мумкин. Шунинг учун тўғри режалаштириш ва ўзингизга мос келадиган ўқув усулларини топиш жуда муҳимдир.
Имтиҳонларга тайёргарликнинг яна бир муҳим томони бу – вақтни тўғри тақсимлашдир. Кўплаб талабалар вақтни ноўрин сарфлаб, охирида вақт етишмаслигидан шикоят қилишади. Бунинг олдини олиш учун ҳар бир фандан қанча вақт ажратиш кераклигини режалаштириб, вақтида бажариб бориш керак. Самарали тайёргарлик бу орқали кўпроқ эътиборни асосий тушунчаларга қаратасиз.
Тўғри мотивация ҳам катта аҳамиятга эга. Имтиҳонга тайёргарлик давомида ўзингизни руҳлантириш учун мақсад қўйинг ва ушбу мақсадга эришишга бўлган ишончингизни мустаҳкамланг. Оқилона ва яхши режалаштирилган тайёргарлик жараёни орқали катта натижаларга эришиш мумкин.
Самарали ўқув режасини яратиш
Имтиҳонга тайёргарликда биринчидан, аниқ ва мақсадли ўқув режасини тузиш лозим. Ўқув режаси сизга қаерда ва қандай ишлаш кераклигини белгилаб беради. Бу жараёнда бир кунда нечта соат тайёргарлик кўришингиз ва қайси фанларга кўпроқ эътибор беришингиз аниқ бўлади. Тўғри режалаштирилган ўқув режаси имтиҳонларга тайёргарликни енгиллаштиради.
Ўқув режасини тузишда ҳар бир фандан аниқ вазифалар белгилаш муҳим. Кунлик мақсадлар сизга кўпроқ мотив бўлиб хизмат қилади, ва ҳар куни муайян мавзуларни ўзлаштириш имконини беради. Бундан ташқари, тайёргарлик жараёнида ҳар бир фандан тест ва топшириқларни бажариш, яъни амалий машқлар қилиш ҳам катта аҳамиятга эга.
Ўқув режаси доимий тартибда қайта кўриб чиқилиши керак. Агар бирор бир фанга қийинчилик туғилса, унга кўпроқ вақт ажратишингиз лозим бўлади. Режани ўзгартириш ва унга мослашиш орқали тайёргарлик жараёнидаги муаммоларни ҳал қилишингиз мумкин.
Тушунчаларни мустаҳкамлаш учун фойдали усуллар
Имтиҳонларга самарали тайёргарлик қилиш учун турли усуллардан фойдаланиш керак. Биринчи навбатда, қайдлар қилиш ва кўргазмали нарсаларни ишлатиш усули жуда самарали. Маърузаларни тинглаганда ёки дарсларни ўқишда муҳим маълумотларни қайд қилиб бориш керак. Бу сизга маълумотларни яхши эслаб қолишга ёрдам беради.
Қайдларни қайта ўқиш ва уларни тартибга солиш орқали маълумотлар яхшироқ мустаҳкамланади. Шундан сўнг эса, қийин бўлган тушунчаларни тасвирий усулларда кўрсатиш фойдали бўлади. Схемалар ва диаграммалар ҳам маълумотларни тушунишни осонлаштиради. Бу усуллар қийин бўлган тушунчаларни эслаб қолишга ёрдам беради.
Гуруҳда ишлаш ҳам самарали ўқув усулларидан бири. Биргаликда муаммоларни муҳокама қилиш, тушунмаган мавзуларни бошқалардан ўрганиш жараёни тайёргарликни яхшилайди. Бу жараёнда сиз бошқа талабалар билан фикр алмашиб, билимларингизни мустаҳкамлаб оласиз.
Қизиқарли фактлар:
- Одамлар ўқиш вақтида маълумотларни ўзлаштириш қобилияти турли вақтларда фарқ қилади. Масалан, эрталабки вақтда фикрлаш қуввати кучлироқ бўлиши мумкин.
- Қайдларни қўл билан ёзиш компьютерда ёзишдан кўра маълумотларни яхшироқ эслаб қолишга ёрдам беради.
- Оқилона овқатланиш ва уйқу тартиби ҳам имтиҳонга тайёргарликда муҳим рол ўйнайди. Уйқуни ёки тўғри овқатланишни назорат қилмаслик ўқув жараёнини салбий таъсирга учратади.
Ушбу мақола орқали сиз имтиҳонларга тайёргарликни қандай қилиб самарали ўтказиш ва билимларни мустаҳкамлаш усуллари ҳақида батафсил маълумот оласиз.
